Абиш Кекилбаев (Әбіш Кекілбайұлы) - стихи на казахском языке(Өлеңдерi).

Опыр - топыр...
Обыр - тобыр
Жолай көрмей орта түгіл шетіне,
Солған жүрек күн - күн санап тал жібектей сетінеп,
Тұрсаң болды кеуде тосып өкпек желдің өтіне,
Шуақ емес, ызғар қонып жаз да, қыс та бетіңе.
Елең етпей, қара қанжар қарш - қарш енсе етіңе,
Қарағаштай риза боп тастың тапшы ниетіне,
Бір міз бақпай біткеніңше қажала да кетіле,
Ештеңе алмай есіңе:
"Келдім, - демей, - керең дүниеге несіне?!"
Төзсең болды, тозсаң болды,
Көрмей түкке өкіне де, өшіге.
Ақыр бар ғой, бәріне де ақыр бар,
Тартылғанша айдын шалдар ақылдар,
Арыстандай атылар түбі ашу - зар -
Тойлап қалсын, ойнап қалсын пақырлар...

Минут! минут!
Сенің атың - тіршілік,
Жаңа егілген жасыл шыбық тұр шығып.
Бір өзіңде көлеңкеде де, шуақ та -
Біреу күлсе, біреу жатыр күрсініп.
Минут! минут!
Сенің атың - жаңалық,
Қарт ғалымның түссе ойына жаңа үміт,
Жас шәкірттің жалын жанын ой тербеп,
Дүниенің отыр сырын жаңа ұғып.
Ентіктіріп келсең дағы неше күн,
Мезгіл шіркін, белгілі ғой есебің:
Миллион минут қажет етсе өсуім,
Бір - ақ минут - көз жұмуым, өшуім.
Мен өткізген минуттердің төлемін,
Берсе екен деп маңдай терім - өлеңім.
Уақыттың бәйгесіне қосылып,
Мен де міне тайталасып келемін.

Обалар, өңшең обалар
Қатар - қатар қаздиған.
Обалар - өңшең молалар
Найзаменен қаздырған.
Жылдар көшсе, жұрты оның -
Осынау жатқан обалар.
Бәрі де көне жыр соның
Ойынша кейде оралар.
Обалар ылғи маңайым,
Төңірек толы жыр - дастан.
Елегізе қараймын -
Ерлер жатыр тұрмастан.
Аралап мынау жазықты
Таныстым өлкем сырымен.
Тарихын халқым жазыпты
Батырлардың қанымен,
Ақындардың жырымен.
Тұрса дағы күйіп іш,
Мақтана шолам маңайды.
Ендігі қалған сүйініш -
Обалар мынау талайғы.

Ел аралап, жаз болса, бастан аяқ,
Кетемін, үй күшік боп отырамын ба,
Қалада, тыныш үйде, костюм аяп,
Былғамай туған жердің топырағына.
Қимаймын салқын сыра, жел өсекке,
Жыл он екі ай бір келген жазым қымбат.
Сергимін аунап-қунап көбе шөпте
Шегіртке мен шіркейдің джазын тыңдап.
Жалпақ жон маған түздің Бродвейі,
Сылқымы бұл көшенің - сартамақ құр,
Ала юбка көбелек бұраң белі
Даланның бар бояуын арқалап жүр.
Мен де боздақ ұлы едім табиғаттың,
Ертерек отау тігіп шеттеу кеткем.
Қыр бөкені құйғытып шағыл астың,
Бауырым, үркітті ме көк береткем.
Сонда да қақталып қыр от лебіне,
Қыдырам, қымыз жұтам, шұбат ішем,
Анамның жұпар иіс көкірегіндей
Жусанға тұмсығымды тыға түсем.

Даңғаза ер, дәукес-дана, есер-көсем
Бастаса, кетпес жерде кетер де есең.
Кесірлі ел атанарсың кесапаты мол,
Бөсе бер, бұл сөзімді бекер десең...
Сен едің: "Қалжаңа қарап қатын ал", - деген,
Енді өзің сол ақылды сатып ал менен.
Су аяқ сұғанақтарың сумаңдап жүр:
"Дау қуып, жетекке ермей, жатып ал", - деген.
Жеті серсің жетекке ермей жер құшақтасаң,
Есікте еңсенді жықпай, төрде ұсақтасаң,
Дау салып, жау қашқан соң, қатын ер боп,
Періден айырылып қап, тері пышақтасаң.
Кешегі кесепатта бөгеді кім?
Көптен күш асыра алмасаң, сегеді кім?
Енді, міне, керін келтіріп жүрмегейсің
Байғұстың етегіне бидай салсаң,
Қоқайы тұрып кетіп төгедінің...

Қыз бен жігіт, сәби, жасы, кәрісі -
Бәрі осында ертелі - кеш келеді.
Қызыл, ағы, көгілдірі, сарысы -
Туған жердің гүлі неткен көп еді.
Албырт жігіт алабұртып қарайды,
Ару күтіп тұрған болар бақшада.;
Алаулатып алқызыл гүл қадайды,
Анар төсін аймалауға жасқана.
Жатыр біреу ақынға арнап сый алып,
Ол да дұрыс! Ғажап - ғажап жыр тусын!
Балғын әке әйеліне қуанып
Гүл ұсынбақ: - ұлы гүл боп құлпырсын!
Біреулердің көздерінде қуаныш,
Гүл іздейді, гүл сұрайды асыға.
Енді біреу өңі қашып қуарып,
Гүл іздейді - қоймақ мола басына.
Бір жылпылдақ көк тер болып қапылып
Кірген екен, басылмапты аптығы,
Гүл сұрайды, тыпыршып тұр асығып,
Күні бүгін келмек екен бастығы.
Біреуді гүл жақсы атақты етеді,
Біреуді гүл көрге апарып көмеді,
Бәріне де, бәріне де жетеді -
О, қара жер, гүлің неткен көп еді!

Дүниенің бұлаңы-ай,
Дәуренінің сылаңы-ай,
Қиял иттің лаңы-ай,
Жаратқанның олағы-ай,
Жаралғанның молағы-ай,
Ұзын дәме, шолақ ой,
Өзіне мәз пенденің
Ындыны, сірә, толама-ай?!
Толмаса, түбі толады-ай,
Болғанда басы толағай.
Уайым тұрмас ұдайы-ай,
Заманның солай сылайы-ай,
Аулақ болғай, құдай-ай,
Алағай да былағай...

Жер - ананың мен сүйікті перзенті,
Осалсың деп айта алады маған кім?!
Менің ізім - жердің бүкіл келбеті,
Ажарымын дүниенің, адамымын!
Жер - ананың мен сүйікті перзенті,
Осалсың деп айта алады маған кім?!
Менің ізім - жердің бүкіл келбеті,
Ажарымын дүниенің, адамымын!
Өкпелетіп көрген емес жер мені,
Жер - ананы өкпелетем неден мен.
Өз қолымнан салынған бар өрнегі,
Жыртығын да жамаймын өз денеммен!

Жағымпаздың басына
Қонды келіп көбелек.
Піл болғанда көбелек,
Ол жаншылып өлер ед...
Әй не керек, не керек!

Жерде атыс. Тарс-тұрс. Құстарға да оқ тиеді.
Көшеде айқас. Сарт-сұрт. Жайрағандар сүйегі.
Үйде егес. Түзде төбелес. Қалшылдаған иегі.
Шіркін дүние қым-қуыт. Білегі көкке білеулі.
Еліріп алған ес шіркін білмейді өзге тілеуді.
"Төбелес", - дейді. - "Төбелес!" Төбелестен өңге жөн емес."
"Ерегес , - дейді. - Ерегес. Келмесе болғың келемеш."
Күрес, - дейді, - өмірді. Тыныштық, - дейді, - өлімді.
Өлу үшін буып беліңді, өтесің аңсап көмуді.
Тап келтенге төнуді, шап бергенді жеңуді,
Қайтарам деп кегіңді қара көрге енуді.
Қара жер тапап төсіңді, қайтарар әбден өшіңді -
Тияр ең сонда бөсуді, жияр ең сонда есіңді.
Есіңе түсіп не сұмдық, өзіңді өзің шошынтып,
Табар едің сабаңды, ұстар едің жағаңды,
Таныр едің тобаңды, талқандап бұзып молаңды,
Шығып қайта жарыққа: "Сап-сап!", - дер едің халыққа.

Думанды жерден суыстым,
Жиынды көрсем - ығысқам,
Абайламай у іштім
Бал құятын ыдыстан.
Шетірек кетсем, шер тарқап,
Оңаша ойдың өтінде,
Мәуемді ызғар жел қоршап,
Бүрісіп мезгіл өтуде.
Құлпырарға - көктем жоқ,
Қырқыларға - ертерек,
Көрер көзге өктем боп
Тұрмайтын ба еді өр терек.